We wtorek oficjalnie otwarto Baltic Pipe, prowadzący przez Danię rurociąg łączący Polskę ze złożami gazu na norweskim szelfie kontynentalnym. Nie obyło się bez symbolicznego uruchomienia gazociągu z udziałem premiera i prezydenta, a także premierki Danii. Uroczystości zorganizowano w Goleniowie, gdzie znajduje się tłocznia gazu połączona z Baltic Pipe. Za budowę polskiej części nitki odpowiadał operator systemu Gaz-System, a duńskiej – Energinet.

Baltic Pipe nawet przed wybuchem wojny w Ukrainie był niezwykle ważnym elementem polityki energetycznej, mającym uniezależnić kraj od gazu z Rosji. Jednak po tym, jak Moskwa zakręciła Polsce kurek z błękitnym paliwem, Baltic Pipe stał się wręcz niezbędnym elementem bezpieczeństwa kraju. Bez alternatywnego kierunku dostaw gazu nadchodząca zima mogłaby być dla przemysłu zabójcza, nie mówiąc o sytuacji gospodarstw domowych. Dotychczas problemem była cena surowca, o czym boleśnie przekonała się m.in. grupa Azoty, a brak paliwa byłby katastrofą dla gospodarki.

Przeczytaj też: Węgla brak, a gaz zbyt drogi. Ceny zaczynają siać spustoszenie w gospodarce

Gazociąg ma przepustowość 10 mld metrów sześciennych, ale Polska na razie nie wykorzysta jej w całości. Powody tej sytuacji są dwa. Najpierw muszą zostać ukończone prace po duńskiej stronie. Czeka nas również rozbudowa infrastruktury przesyłowej na terenie Polski. Do końca 2022 roku gazociąg będzie pracował z ograniczonymi możliwościami i pozwoli sprowadzić 0,8 mld m3 gazu w kwartał.

Z nadejściem 2023 roku, gdy rurociąg osiągnie pełną funkcjonalność, do Polski nie popłynie nagle 10 mld m3 gazu w skali roku. PGNiG zarezerwował 80 proc. z niej. Gazowa spółka wylicza, że w 2023 roku sprowadzi za pośrednictwem Baltic Pipe co najmniej 6,5 mld m3 gazu. Pozwolą na to własne wydobycie PGNiG, a także kontrakty z duńskim Ørsted (na 1,2 m3 rocznie) oraz Equinorem (2,4 mld m3 w rok).

O kontrakcie z Equinorem PGNiG poinformowało na kilka dni przed otwarciem gazociągu. Wcześniej mnożyły się obawy, czy w ogóle będzie czym wypełnić gazociąg. Rosnący popyt na gaz w Europie po wybuchu wojny w Ukrainie sprawił, że na błękitne paliwo było wielu chętnych. A PGNiG dopiero na ostatniej prostej ujawniło, jakim wolumenem dostaw będzie dysponować. Niepewność spotęgowała również nagła dymisja Piotra Naimskiego, który pilotował projekt od samego początku.

Możliwości gazociągu w połączeniu z wypełnionymi w 100 proc. magazynami, terminalem LNG w Świnoujściu, własnym wydobyciem oraz otwartymi niedawno interkonektorami z Litwą i Słowacją, daje szanse na to, że nie będzie trzeba drżeć o dostępność gazu w najbliższych miesiącach. Wiadomo też, że z powodu jego wysokich cen w Polsce zużycie spadło. Powyższe fakty sprawiają, że w trakcie kryzysu energetycznego, z dostępnością gazu, w przeciwieństwie np. do węgla, nie powinno być większych problemów.

Przeczytaj też: Rządowa strategia dla energetyki nie musi być tylko „derusyfikacją”

Z perspektywy bezpieczeństwa energetycznego Polski Baltic Pipe to inwestycja niezbędna, zwłaszcza obecnie. Każdy metr sześcienny gazu z innego kierunku niż rosyjski to spokojniejsza zima i mniej pieniędzy w kieszeni Kremla.

Jednocześnie nie można zapominać o wątpliwościach związanych z wykorzystywaniem błękitnego paliwa np. w energetyce. Spalanie gazu jest mniej emisyjne od węgla (dlatego gaz zyskał status „zielonego” w ocenie PE). Jednak w trakcie wydobycia i transportu, a także skraplania gazu, ulatnia się mnóstwo metanu. Ten gaz cieplarniany jest nawet 28-krotnie bardziej destrukcyjny dla klimatu niż dwutlenek węgla. Są opinie, że gdyby zliczyć emisyjność węgla i gazu na wszystkich etapach, łącznie z łańcuchem dostaw i spalaniem, to „czarne złoto” byłoby nawet mniej emisyjne.