Na koniec 2023 roku, mikroinstalacje korzystające z odnawialnych źródeł energii (OZE) wytwarzały ponad 7,3 TWh energii elektrycznej. W krajobrazie energetyki prosumenckiej przeważają instalacje wykorzystujące promieniowanie słoneczne. Fotowoltaika odpowiadała za 99,8 proc. zainstalowanej mocy mikroinstalacji OZE.

Przeczytaj także: Moc domowej fotowoltaiki przekroczyła 10 GW. Wyraźnie widać jednak spowolnienie

Chociaż liczba prosumenckich instalacji oraz dostarczana przez nie moc zwiększyły się w ubiegłym roku odpowiednio o ok. 15,7 proc. i 21,5 proc. w porównaniu z 2022 rokiem, to raport Urzędu Regulacji Energetyki (URE) pokazuje także istotne spowolnienie tego rynku. W poprzednich latach obserwowano przyrosty sięgające nawet ponad 3 GW rocznie (patrz wykresy, źródło URE).

Rys. 1. Przyrost liczby mikroinstalacji w latach 2018–2023 ogółem oraz mikroinstalacji prosumenckich.

Rys. 2. Przyrost mocy zainstalowanej w mikoinstalacjach OZE w latach 2018-23 (GW).

Raport URE przynosi także refleksję dotyczącą wyzwań wynikających z dynamicznego przyrostu źródeł odnawialnych, które są montowane na dachach domów Polaków. W tym kontekście problemem jest niewystarczająca i zbyt wolna modernizacja polskich sieci elektroenergetycznych.

Dynamika rozwoju mikroinstalacji OZE na przestrzeni ostatnich lat, zarówno pod względem ich liczby, jak i mocy zainstalowanej, potwierdza konieczność zwiększenia inwestycji w infrastrukturę sieciową – podkreślił cytowany w komunikacie Rafał Gawin, prezes URE.

Zauważalna jest także koncentracja instalacji prosumenckich w ramach sieci dystrybucyjnych dwóch głównych operatorów tj. PGE Dystrybucja oraz Tauron Dystrybucja. Łącznie na ich terenie działa ponad 2/3 wszystkich mikroinstalacji. Niesie to za sobą zarówno korzyści, jak i wyzwania związane z zarządzaniem siecią.

Przeczytaj także: Polacy pokochali fotowoltaikę. Instalują ją częściej niż Włosi czy Hiszpanie

Warto zaznaczyć, że mikroinstalacje OZE korzystają z różnych preferencji i ułatwień formalnych, co sprzyja ich rozwojowi. Systemy opustów oraz net-billingu stanowią istotny element w sposobie rozliczania wyprodukowanej energii, zapewniając równowagę pomiędzy produkcją a zużyciem. Zmiana w sposobie rozliczania była wskazywana przez samych prosumentów wśród głównych przyczyn spadku opłacalności takiej instalacji. Ten aspekt może być więc drugim, obok braku wystarczającego rozwoju sieci elektroenergetycznej, powodem spowolnienia na rynku mikroinstalacji.

Dlatego Ministerstwo Klimatu i Środowiska zapowiedziało nowe zasady rozliczeń, o czym ppisaliśmy w tekście pt. „Jesteś prosumentem? Nadchodzą rozliczenia na korzystniejszych zasadach”.

foto: Freepik